لیزر پرتوان
لیزر درمانی از حدود دهه ۱۹۶۰ میلادی در پزشکی برای بیماران استفاده می شود. در این روش از نوعی لیزر به نام لیزر سرد یا کم توان استفاده می شود. اخیراً به مدد فن آوری های نوین، لیزرهای پرتوان که کارایی بالاتری از لیزرهای سرد دارند در حیطه درمانهای پزشکی معرفی شده است. . لیزرپرتوان (HPLT) یک پیشرفت تکنولوژیک ایجاد شده در حوزه لیزر کم توان یا لیزر سرد است و می تواند بخش بسیار بزرگتری از سطح بدن را در مقایسه با لیزر سرد درمان نماید. این نوع لیزر قبلاً در پزشکی تنها در جراحیها مورد استفاده قرار میگرفت . درمان با لیزر پرتوان یک روش جدید است که در آن از مدالیتی برای کاهش بسیاری از شرایط دردناک استفاده می شود. لیزر درمانی از نظر بیولوژیک باعث تحریک سلول ها با تابش انرژی لیزر به بافت های بدن می شود. تحریک بیولوژیک با لیزر می تواند باعث رشد بافت و ترمیم آن شود. این نتایج تسریع فرآیند بهبود زخم و نیز کاهش قابل توجه درد، التهاب، و باقی ماندن جای زخم در بدن بیمار را به همراه دارد. در واقع می توان گفت که لیزر پرتوان باعث بهبود بافت می شود! این نتایج به خاطر توانایی ایجاد گرما با استفاده از انرژی لیزر در نقاط هدف در بدن ایجاد می شود.
مکانیسم اصلی اثر لیزر ناشناخته است. ولی یکی از مکانیسمهای اصلی که تاکنون روی آن مطالعه شده ، ایجاد تغییر در زنجیره انتقال الکترون در میتوکندریها میباشد. انرژی امواج نوری لیزر باعث میشود اعمال این زنجیره سریعتر انجام شود و تولید ATP افزایش یابد و در نتیجه ساخت زنجیرههای DNA و اعمال سلولی و ساخت پروتئین و بعضی اعمال سلولی دیگر با سرعت بیشتری انجام گیرد. دیگر مکانیسم های مورد مطالعه شامل جذب اشعه توسط پروتئینهای غشای سلولی است که باعث تغییر شکل غشاء و افزایش نفوذ پذیری آن نسبت به یونها میباشد.
لیزر درمانی یک روش بدون درد، ایمن و بدون عوارض جانبی است که امکان استفاده از آن برای کاهش دردهای اسکلتی، عضلانی ،عصبی وجود دارد. امروزه بسیاری از مطالعات مختلف ، اثربخشی لیزر درمانی برای بهبود سریع تر زخم یا موارد آسیب دیدگی در بدن را نشان داده و طبق این بررسی ها، لیزر درمانی می تواند باعث کاهش درد عصبی، عضلانی، و اسکلتی شود. لیزر تراپی با لیزرهای پر توان (High Energy Laser Therapy) تخصصی تر از لیزرهای سرد بوده و استفاده از آن بایستی بجا و با دقت بیشتری صورت گیرد. تأثیرات درمانی این نوع لیزرها نیز سریعتر و بیشتر از لیزرهای سرد می باشد. لیزرپرتوان می تواند به نسبت لیزرهای پیشین یا همان لیزر کم توان به عمق بیشتری از بافت نفوذ یابد و انرژی بیشتری را به منطقه درمانی برساند و اثر بخشی بیشتر و دوره درمان کوتاهتری داشته باشد . لیزرپرتوان 24 برابر پرتوان تر از لیزر های متداول و عمق نفوذ مؤثر آن بیش از 4 سانتیمتر می باشد؛ درحالیکه لیزرهای متداول سرد یا کم توان عمق نفوذ مؤثر آنها نیم سانتیمتر است وبیشتر در درمانهای بافتهای سطحی و کوچک میتوانند سودمند باشند.
انجام لیزر درمانی چقدر طول میکشد؟
دورهی معمول درمان بسته بهاندازهی محیط تحت درمان، بین ده تا بیست دقیقه، طول میکشد. بیماریها و عوارض مزمن اگر دو تا سه بار در هفته تحت درمان قرار گیرند، بهتر درمان میشوند ولی بیماریهای حاد بهخصوص اگر درد زیادی داشته باشند باید هرروز تحت درمان قرار گیرند. در این روش، برنامهی درمانی هر فرد، بهطور جداگانه تدوین میشود.
تأثیرات ناشی از لیزر درمانی پرتوان
مطالعات و تحقیقات زیادی تأثیر لیزر درمانی را به در بیماری ها و ضایعات مختلف مورد بررسی قرار داده اند. در ادامه، بعضی از تاثیرات مورد تایید لیزر درمانی ارائه شده است.
1- کاهش درد
اشعه های لیزر پرتوان باعث افزایش تولید و آزاد سازی اندورفین و انکفالین که مواد شیمیایی طبیعی تسکین درد در بدن انسان می شوند. علاوه بر این، لیزر درمانی همچنین باعث کاهش انتقال سیگنال های درد از بخش های آسیب دیده بدن به مغز و درنتیجه کاهش درد می شود.
2- افزایش سرعت ترمیم بافت و رشد سلول
لیزر پر توان می تواند به بافت های عمیق بدن نفوذ کرده و باعث تحریک تولید سلول های خاص در بدن شود. این تحریک باعث افزایش انرژی در دسترس این سلول ها و ایجاد قابلیت جذب مواد مغذی و دفع ضایعات سلولی می شود. این شرایط می تواند بطور قابل توجه ترمیم بافت آسیب دیده را تسریع کرده و به این ترتیب مدت زمان لازم برای ترمیم عضله، تاندون، و رباط را کاهش دهد.
3- افزایش سرعت فرآیند بهبود زخم
لیزر پر توان باعث تحریک افزایش ساخت کلاژن می شود. کلاژن پروتئین اصلی مورد نیاز برای جایگزینی بافت مرده بدن یا ترمیم بافت آسیب دیده می باشد.
4- بهبود عملکرد عصب
استفاده از لیزر پر توان می تواند باعث افزایش رشد و ترمیم عصب شود. لیزر درمانی همچنین باعث افزایش قدرت سیگنال های ارسال شده در فیبرهای عصبی می شود که می تواند سیستم عصبی و عضلانی بیمار را بطور کلی بهبود بخشد. به همین دلیل، لیزر درمانی نتایج بسیار سودمند در کاهش درد شدید، بی حسی، سوزش و کبودی ایجاد شده به خاطر آسیب عصبی دارد.
5- کاهش التهاب
لیزر پر توان باعث اتساع رگ های خون و عروق لنفاوی می شود. اتساع وریدی موجب کاهش التهاب، ورم و ادما در محل های آسیب دیده میشود. این فرآیند همچنین می تواند باعث از بین رفتن سریع کبودی به خاطر تاثیرات بیولوژیک خاص آن بر بدن انسان شود.
6- اثر روی عروق افزایش سرعت جریان خون
لیزر پر توان می تواند باعث افزایش سرعت تشکیل مویرگ های جدید در بافت های آسیب دیده بدن شود. به این ترتیب جریان خون به بافت های آسیب دیده افزایش یافته و این شرایط باعث افزایش سرعت فرآیند ترمیم زخم شده و احتمال تشکیل بافت زخم در محل آسیب دیده را کاهش می دهد.
7- افزایش فعالیت متابولیک
لیزر پر توان باعث افزایش سوخت و ساز و فعالیت سلول های بافت می شود. همچنین ظرفیت اکسیژنرسانی سلول های خونی را هم افزایش می دهد.
8- کاهش احتمال تشکیل بافت اسکار
لیزر پر توان با تسریع فرآیند ترمیم سلولی، بهبود جریان خون به نواحی آسیب دیده بدن و دفع موثرتر ضایعات ناشی از سوخت و ساز سلولی تشکیل بافت زخم در نتیجه ایجاد بریدگی، سوختگی و عمل جراحی را کاهش می دهد. افزایش سرعت فرآیند بهبود همواره باعث تشکیل کمتر بافت اسکار در بدن فرد می شود.
اختلالاتی که استفاده از لیزر پرتوان در بهبود آنها نتایج مثبتی داشته است
لیزر پر توان می تواند برای مشکلات مزمن و حاد همچون درد در ناحیه کمر و گردن، تاندونیت، آسیب دیدگی های ورزشی، آرنج تنیس باز، و آسیب دیدگی های مکرر ناشی از وارد شدن فشار همچون سندرم تونل کارپال مفید باشد.
بعضی از موارد کاربرد لیزرپرتوان به شرح زیر است
- فتق دیسک
- درد شدید در نتیجه آسیب دیدگی
- برآمدگی دیسک
- درد مزمن
- بیماری زونا و تبخال
- درد زانو
- نوروپاتی
- آسیب دیدگی های مکرر ناشی از فشار
- درد شانه
- درد مچ دست
- ورم و آسیب دیدگی بافت نرم
- کشیدگی و پیچ خوردن
- تاندونیت
- بورسیت
- آرتروز
- سندرم تونل کارپال
- درد ران
- درد مفصل
- درد گردن و کمر درد
- سیاتیک
- آسیب دیدگی های ورزشی
- تونل تارسال
- آرنج تنیس باز/ گلف باز
- زخم هایی که ترمیم نمی شوند