درد شانه (Shoulder Pain)
مفصل شانه از سه استخوان تشکیل شده است: استخوان بازو (هومروس)، کتف (اسکاپولا) و ترقوه (کلاویکل). مفصل شانه از نوع گوی و کاسه ست و در تمام جهات حرکت می کند. مجموعه ایی از عضلات و تاندون ها سر استخوان بازو را در حفره استخوان کتف نگه می دارند که به آنها روتاتور کاف (کلاهک گرداننده) می گویند.
مشکلات شانه به سه دسته تقسیم بندی می شود:
1) مشکلات تاندون (تاندونیت، بورسیت و پارگی تاندون)
2) بی ثباتی
3) آرتروز
4) شکستگی ها
بورسیت:
بورس یک کیسه کوچک پر از مایع است که در مفاصل و اطراف آن وجود دارد و نقش بالشتک و ضربه گیر داشته و همچنین از ایجاد اصطکاک بین عضلات و استخوان ها جلوگیری می کند. در اثر استفاده بیش از حد از مفصل شانه، بورس بین عضلات روتاتورکاف و استخوان کتف(آکرومیون) دچار التهاب و تورم می شود که به عنوان بورسیت ساب آکرومیون شناخته می شود. بورسیت می تواند همراه با تاندونیت عضلات روتاتور کاف باشد و همچنین در این موارد تمام بافت های اطراف مفصل شانه نیز ملتهب شده وفرد در بیشتر فعالیت های روزمره مانند شانه کردن مو، لباس پوشیدن و حتا خوابیدن دچار مشکل و درد خواهد شد.
تاندونیت:
تاندون یک طناب است که عضلات را به استخوان ها متصل می کند و تاندونیت در واقع التهاب تاندون ها می باشد و معمولا به دو مرحله تقسیم بندی می شود:
مرحله حاد (Acute): در اثر فعالیت های شدید بالای سر مانند پرتاب کردن توپ یا نقاشی ساختمان و در خانمها به دلیل کارهای تکراری و سنگین منزل ایجاد می شود و بیمار از درد شدید حتا حین استراحت شکایت دارد.
مزمن (Chronic): در اثر بیماری های تخریبی مانند آرتروز و روند تخریب بافتها در اثر افزایش سن و پوسچرهای نامناسب ایجاد می شود. در مفصل شانه بیشتر تاندون عضلات روتاتورکاف و تاندون عضله دوسر بازویی درگیر تاندونیت می شوند. عضلات روتاتورکاف چهار عضله بسیار کوچک هستند که سر استخوان بازو را در حفره گلنویید استخوان کتف
حفظ کرده و باعث ایجاد ثبات و حرکت در مفصل شانه می شوند.
پارگی تاندون (Tendon Tear)
پارگی تاندون عضلات روتاتور کاف در اثر آسیب های حاد یا تغییرات تخریبی در تاندون در اثر سن، استفاده بیش از حد و نابجا و حرکات تکراری غلط ایجاد می شود. پارگی عضلات می تواند بصورت کامل یا ناقص باشد. در بیشتر موارد پارگی کامل تاندون از محل اتصال به استخوان کامل جدا می شود و معمولا آسیب های تاندون روتاتور کاف و عضله دوسر بازویی در این آسیب شایعتر است.
سندروم گیرافتادگی شانه (Impingement syndrome)
سندروم گیرافتادگی شانه در اثر فشار زائده آکرومیون استخوان کتف بر روی بافتهای زیرین ایجاد می شود. در بالا بردن دست با حرکت زائده آکرومیون، تاندون عضلات روتاتورکاف و بورس ساب آکرومیون گیرکرده و تحت فشار قرارگرفته و باعث ایجاد سندروم گیرافتادگی شانه که می تواند در ادامه سبب ایجاد تاندونیت و بورسیت و درد و محدودیت حرکتی برای بیمارنماید.
بی ثباتی (Instability)
بی ثباتی مفصل شانه زملانی اتفاق می افتد که سر استخوان بازو با نیروی زیاد از استخوان کتف جدا می شود و معمولا در اثر آسیب حاد یا استفاده زیاد و نابجا اتفاق می افتد. می تواند بصورت ناقص یعنی قسمتی از سر استخوان خارج شود که به آن نیمه دررفتگی (SubLuxation) و یا بصورت کامل که سر استخوان بازو بصورت کامل خارج می شود.
پس از دررفتگی رباط ها و تاندون ها و کپسول مفصلی و عضلات اطراف مفصل شل و کشیده شده و منجر به دررفتگی مکرر خواهد شد. دررفتگی مکرر هم می تواند بصورت ناقص و کامل باشد که سبب ایجاد درد و حس بی ثباتی حین بالا بردن دست برای فرد می کند. دررفتگی های مکرر منجر به افزایش ریسک ابتلای فرد به آرتروز می شود.
التهاب مفصل (Arthritis)
درد مفصل شانه می تواند ناشی از التهاب مفصل باشد. انواع مختلفی از التهاب مفصل وجود دارد که شایعترین آن در مفصل شانه استئوآرتریت (Osteoarthritis) می باشد که در اثر سایش و تخریب ضروف مفصلی ایجاد می شود. علائم بیمار شامل التهاب، درد و خشکی و سفتی در حرکت می باشد و در سنین میانسالی شایع تر است. در صورت عدم پیگیری و درمان بصورت آهسته پیشرفت کرده و در بیمار بیشتر خواهد شد. از دیگر التهابات مفصل می توان به پارگی روتاتورکاف، عفونت و التهاب ضروف مفصلی اشاره کرد. بیشتر بیماران با بی حرکتی سعی در کاهش علائم خود می کنند که در بیشتر اوقات منجر به سفت شدن . خشکی مفصل می شود.
شکستگی
شکستگی های شانه شامل شکستگی ترقوه، استخوان بازو (هومروس) و کتف (اسکاپولا) می باشد. در افراد جوان در اثر تصادف و یا فعالیت های سنگین و ضربات محکم در فعالیت های ورزشی اتفاق می افتد و در سالمندان بیشتر بدنبال افتادن بر روی شانه شکستگی رخ می دهد. بدنبال شکستگی بیمار درد شدید و التهاب و محدودیت حرکتی خواهد داشت. همچنین در صورت جراحی و بی حرکتی عوارض بسیار شدیدی برای بیمار بجا خواهد گذاشت.